Се будите среде ноќ. Се обидувате да се движите, но вашето тело не реагира. Мислите сонувате, но очигледно сте свесни. Се обидувате да повикате помош, но не можете да направите никаков звук. Едноставно, лежите така во својот кревет, како странец во сопственото тело.

Станува збор за парализа во сон. И покрај тоа што е феномен за кој повеќето луѓе никогаш не слушнале, до 7,6% од луѓето страдаат од оваа состојба барем еднаш во животот, дури и ако подоцна не можеме да ја запомниме откако ќе помине. Во продолжение прочитајте повеќе за ова мистериозно нарушување:

Што е тоа парализа во сон

Парализата во сон е состојба во која личноста е свесна, но не може да се движи или да зборува. Обично се јавува при една од 2 транзиции: кога заспивате или се будите. Личноста доживува сензација на парализа и чувство на тежина, како некој или нешто многу тешко да седи на нив. Најчесто е придружено со халуцинации, што ја прави ситуацијата многу пострашна.

Ја губите контролата над вашето тело

Без оглед колку и да се трудите, ако доживеете парализа во сон, не можете да направите ништо за да го разбудите вашето тело. Некои луѓе можат да ги движат прстите на нозете или рацете, предизвикувајќи нивно конечно будење. Луѓето често го опишуваат како „вонтелесно искуство“. Парализата во сон може да трае од неколку секунди до неколку минути.

Доживувате кошмари и халуцинации

Главните симптоми на парализа во сон вклучуваат халуцинации и кошмари. Сепак, овие се многу различни од соништата што ги гледате кога спиете. Всушност, овие „халуцинации“ се случуваат кога вашиот ум е буден и се чувствувате будни. Ова ја прави ситуацијата двојно вознемирувачка.

Додека се парализирани, луѓето имаат тенденција да гледаат засенчени фигури и да слушаат чудни звуци. Понекогаш ова е пропратено со чувството дека ве влечат од кревет, дека летате или чувствувате вибрации што минуваат низ телото. Очајот исто така влегува во игра и почнуваме да губиме контрола и се создава паника. Не е ни чудо што личнота може да страда од дополнително чувство на вознемиреност кога не може да вреска или да се движи.

Оваа појава е постара отколку што мислите

Луѓето ја откриле парализа во сон уште во античко време. Постојат многу приказни и легенди од целиот свет кои опишуваат нешто многу слично на оваа состојба. Луѓето претежно гледале на тоа како некој вид демонско поседување – па дури и киднапирање од страна на вонземјани.

Важен пример поврзан со парализа во сон е ренесансната слика на швајцарскиот уметник Хенри Фузели. Во него, демонот е прикажан како седи на градите на жена која доживува парализа во сон симболизирајќи го силниот притисок.

Зошто се случува

Кога спиеме, нашето тело влегува и излегува од РЕМ (брзо движење на очите) сон. Нашиот мозок испраќа команда до нашите мускули да се релаксираат и ние влегуваме во состојба на атонија. Оваа состојба е неопходна за да ги ограничиме нашите физички движења за да не се движиме во нашите соништа. Но, парализата во сон се случува кога нашето тело има проблем да ја направи таа транзиција. Ние сме будни, но нашите мускули не успеваат да излезат од атонија.

Постојат неколку можни објаснувања во врска со халуцинациите. Една од нив е дека делот од нашиот мозок одговорен за страв и емоции е многу активен во состојба на РЕМ. Работи напорно, иако ништо околу нас не сугерира опасност. Нашиот мозок го надоместува тоа пропратен со страшни сенки и звуци.

Фактори кои можат да доведат до парализа во сон

Парализата во сон е сосема природна појава. Може да му се случи на секого, без оглед на возраста, полот или здравствената состојба. Но, научниците идентификуваа некои околности кои се поврзани со зголемен ризик од парализа во сон. Меѓу нив се:

  • Лош сон: Ова вклучува ретки модели на спиење и исто така разни нарушувања на спиењето, како несоница, нарколепсија и лишување од сон. Исто така, забележано е дека парализата во сон е честа кај работниците кои постојано работат во различни смени.
  • Спиење во лежечка положба: Изненадувачки, откриено е дека спиењето на грб е истакнат фактор во парализата во сон. Тоа ја прави личноста која спие поранлива поради зголемениот притисок врз белите дробови и дишните патишта.
  • Генетика: Да, парализата во сон е наследна.
  • Психички проблеми: Врската помеѓу парализата во сон и менталното здравје допрва треба да се истражува, но статистичките податоци покажуваат дека луѓето кои имаат доживеано траума, се под огромен стрес и разни нервози имаат тенденција да доживеат парализа во сон.

Како да се справите со тоа

Не може да се негира дека парализата во сонот е непријатно и вознемирувачко искуство, но не носи вистинска опасност бидејќи не му штети на физичкото тело. И, колку и да звучи непријатно, засега нема третман за оваа состојба. Општо, лекарите препорачуваат усвојување поздрави навики за спиење. На пример:

  • Обидете се да заспивате и да се будите секој ден во исто време.
  • Не консумирајте кофеин или било какви супстанции пред спиење.
  • Избегнувајте да спиете  на грб или стомак.
  • Чувајте ги паметните уреди надвор од спалната соба.

Но, најважно е да останете смирени и да ја оставите парализата сама по себе да заврши. Во таква состојба, клучно е да останете смирени и да не паничите.